Mediacje gospodarcze

Mediacje gospodarcze- czy warto mediować?

Jakie korzyści przedsiębiorcy mogą wynieść z mediacji gospodarczej oraz jak skutecznie rozwiązywać spory przy wsparciu bezstronnego mediatora, zachowując przy tym poprawne relacje ze swoim kontrahentem? Co wybrać - drogę sądową czy polubowną? W tym artykule opowiemy ponadto jak skutecznie skierować sprawę do mediacji, jak wygląda takie postępowanie i kim jest mediator. 

Sąd czy mediacja? Zalety mediacji

Mediacja jest względnie nową, pozasądową metodą rozwiązywania sporów. To dobrowolny, nieformalny i łagodny proces, w którym neutralny i bezstronny mediator pomaga stronom we właściwej komunikacji oraz osiągnięciu porozumienia w zawarciu ugody. 

Czas postępowania

Wielu z Was - a już na pewno osoby, które nie mają doświadczenia w sądowym czy pozasądowym rozwiązywaniu sporów - zastanawiają się czym różnią się te dwie metody? Różnic jest kilka. Po pierwsze czas postępowania – spotkania z udziałem stron sporu i mediatora zajmują od godziny do trzech godzin. Nigdy nie jesteśmy w stanie przewidzieć ile takich spotkań będzie koniecznych do osiągnięcia konsensusu, jednak często w okresie jednego miesiąca udaje się dojść stronom do porozumienia i wypracować satysfakcjonujące rozwiązanie.

Spory sądowe to znacznie dłuższy proces – na wyznaczenie pierwszej rozprawy musimy czekać po kilka miesięcy, zdarza się, że z uwagi na chorobę sądu lub uzasadnione niestawiennictwo świadków terminy kolejnych rozpraw są odraczane, co dodatkowo przedłuża postępowanie. 

Które postępowanie jest tańsze?

Mediacja biznesowa nie jest darmowa, mediatorowi za wykonane czynności należy się wynagrodzenie. Pamiętajcie jednak, że postępowanie sądowe wiąże się z dużo większymi kosztami (wpis sądowy, potencjalne wynagrodzenie biegłego, koszty zastępstwa należne drugiej stronie w przypadku przegrania sprawy). O szczegółach dotyczących kosztów mediacji opowiem w dalszej części artykułu. 

Efektywność, czyli jak skutecznie rozwiązywać spory

Kolejna kwestia, to efektywność tych dwóch postępowań. Często przedsiębiorcy są zmuszeni dochodzić zasądzonej na ich rzecz przez sąd kwoty za pośrednictwem komornika.

Tymczasem w toku mediacji strony w pełni świadomie godzą się na pewne ustępstwa i z uwagi na powyższe kwota zawarta w ugodzie jest najczęściej dobrowolnie spłacana, bez udziału komornika i w konkretnej, ustalonej przez przedsiębiorców  wysokości.

Relacje biznesowe, czyli dalsza, wzajemna współpraca pomiędzy przedsiębiorcami

Mediacja sprzyja neutralnej komunikacji w bezstresowej atmosferze, co pozwala zachować poprawne relacje biznesowe pomiędzy przedsiębiorcami oraz sprzyja rozwijaniu dalszej współpracy.

Zastosowanie i skuteczność mediacji

Mediację można stosować w sprawach cywilnych, karnych oraz rodzinnych. W tym artykule skupiamy się jednak na mediacjach w sprawach gospodarczych, czyli takich w których stronami sporu są przedsiębiorcy.

Skuteczność stosowania tego sposobu rozwiązywania konfliktów potwierdzają statystyki z krajów Unii Europejskiej czy USA, które wskazują, że przez mediację da się rozwiązać ok. 70-80 % sporów.

Zasady mediacji gospodarczej

Mediacja, co do zasady, umożliwia ugodowe zakończenie sporu zaistniałego między przedsiębiorcami, który powstał w związku z prowadzoną przez nich działalnością. W jej trakcie strony, w obecności mediatora, przedstawiają swoje stanowiska w sprawie oraz propozycje zakończenia sporu.

Mediacja jest dobrowolna! Biorą w niej udział przedsiębiorcy będący stronami postępowania sądowego (powód i pozwany) lub stronami sporu, który nie został jeszcze skierowany do rozstrzygnięcia przez sąd. Mediacja nie może być przeprowadzona, jeżeli którykolwiek z przedsiębiorców pozostających w sporze odmówi w niej udziału.

Kiedy mediacja jest możliwa?

Mediacja jest możliwa w sprawach, w których prawo dopuszcza zawarcie ugody – szczególnie o zapłatę, wykonanie umów, ustalenie odszkodowań, roszczeń wspólników i akcjonariuszy, ustalanie obowiązków w ramach umowy konsorcjum.

Należy jednak pamiętać, że mediacja nie jest dopuszczalna w postępowaniu nakazowym i upominawczym oraz w sprawach o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone.

Mediator i  jego rola w procesie mediacji

Wiedza, umiejętności, a także zdolności mediatora odgrywają ogromną rolę w mediacjach gospodarczych pomiędzy przedsiębiorcami. Mediator nie daje jednoznacznego rozwiązania konfliktu, nie przyznaje racji żadnej ze stron lecz pomaga stronom znaleźć konsensus i złagodzić spór.

Mediatorzy prowadząc sprawy, kierują się także zasadą poufności, która dotyczy także stron konfliktu i innych osób uczestniczących w mediacji. Dzięki temu wszelkie tematy, problemy i poufne informacje poruszane w czasie postępowania mediacyjnego pozostają objęte tajemnicą. Wpływa to bardzo korzystnie na wizerunek przedsiębiorcy oraz na postrzeganie mediacji w rozwiązywaniu konfliktów w sprawach gospodarczych.

Czego dotyczy mediacja gospodarcza? 

W obszarze gospodarczym mediacje mogą dotyczyć wielu aspektów, które łączą interesy różnych przedsiębiorstw.

Bardzo częstym czynnikiem determinującym spór są kwestie związane z wypłatą środków za świadczoną usługę czy wydane towary. Brak wypłat przekłada się bezpośrednio na płynność jednego z partnerów, co może prowadzić nawet do upadłości przedsiębiorstwa. Na tle takich wydarzeń, siłą rzeczy rodzi się konflikt.

Mediacje gospodarcze poprowadzone przez doświadczonego i w pełni rozumiejącego działanie firm mediatora kierują konflikt w stronę jego optymalnie szybkiego rozwiązania. Postępowanie naprawcze w odformalizowanej formie nie generuje dużych kosztów, co z perspektywy przedsiębiorców jest niezwykle istotne, a także jest prowadzone w pełni poufnie. Mediacja gospodarcza umożliwia przywrócenie pozytywnych relacji pomiędzy współpracującymi ze sobą przedsiębiorstwami. Mediator, który jako pośrednik sporu, pozostaje bezstronny buduje odpowiednią atmosferę podczas sesji naprawczych, dzięki czemu strony same wypracowują porozumienie oraz treść ugody.  

Jak skierować sprawę do mediacji? Mediacja umowna i mediacja sądowa

W trakcie zawierania umów z nabywcą lecz przed powstaniem konfliktu, możliwe jest wprowadzenie do umowy klauzuli informującej, że w przypadku zaistnienia sporu, w pierwszej  kolejności spór będzie rozwiązywany w drodze mediacji.

W umowie można także wskazać konkretną osobę lub ośrodek mediacji, który prowadzi listę mediatorów, z której strony mogą wybrać wspólnie mediatora. Ponadto, można umieścić zapis określający sposób wyboru  oraz powołania mediatora do konkretnej sprawy. Możliwe jest także skierowanie konfliktu do mediacji  po wytoczeniu powództwa.

Do czasu zamknięcia pierwszej rozprawy sąd może skierować daną sprawę do mediacji na wniosek strony lub z urzędu. W późniejszym czasie kierowanie sprawy do mediacji może nastąpić tylko na zgodny wniosek obu  stron. Szerzej o mediacji umownej i sądowej pisaliśmy tutaj.      

Koszty mediacji w sprawach gospodarczych

Koszty mediacji ponoszą strony, zazwyczaj po połowie, chyba że ustalą inny sposób rozliczeń.

W postępowaniu mediacyjnym, do którego doszło na podstawie postanowienia sądu, wysokość wynagrodzenia mediatora w sporach niemajątkowych wynosi 150 zł za pierwsze posiedzenie mediacyjne, a za każde następne posiedzenie 100 zł.

Jeśli postępowanie dotyczy praw majątkowych, wynagrodzenie mediatora wynosi 1% wartości przedmiotu sporu  - nie mniej niż 150 zł i nie więcej niż 2 000 zł.

Mediator ma także prawo do zwrotu wydatków związanych z prowadzeniem mediacji (np. kosztów korespondencji, telefonów).

Do kosztów mediacji dolicza się też podatek VAT.

Jeśli dojdzie do zawarcia ugody, która jest wynikiem mediacji, strona otrzyma zwrot 75% opłaty sądowej, którą zapłaciła wnosząc sprawę do sądu.

W przypadku mediacji, do której doszło nie na podstawie postanowienia sądu, wysokość wynagrodzenia mediatora i zwrot jego wydatków wynikają z cennika ośrodka mediacyjnego lub strony uzgadniają je razem z mediatorem przed rozpoczęciem mediacji.

Od ponoszenia kosztów mediacji strona nie może zostać zwolniona, nawet jeśli korzysta ze zwolnienia od kosztów sądowych.

Ugoda jako tytuł egzekucyjny

Przyjmuje się, że tytułem egzekucyjnym jest oryginał odpisu protokołu sądowego zawierającego treść podpisanej przez strony ugody, pod warunkiem że została ona podpisana przez strony i sąd wydał postanowienie o umorzeniu postępowania.

Dopiero po stwierdzeniu prawomocności takiego tytułu może zostać mu nadana klauzula wykonalności (od tej chwili można bowiem domniemywać, że jest ona zgodna z prawem, zasadami współżycia społecznego i rażąco nie narusza usprawiedliwionego interesu osób uprawnionych). 

Ugoda zawarta przed mediatorem (po jej zatwierdzeniu przez sąd) ma moc prawną ugody zawartej przed sądem. Nie stanowi ona tytułu egzekucyjnego, ale od razu staje się tytułem wykonawczym – jeśli została zatwierdzona przez nadanie klauzuli wykonalności.

Skutki niewykonania przez dłużnika obowiązku wynikającego z ugody sądowej, w razie braku odmiennych postanowień umownych, określone zostały w art. 471 i następnych Kodeksu cywilnego.

W związku z powyższym, ugoda sądowa stwierdzająca obowiązek zapłaty świadczenia pieniężnego z pominięciem stwierdzenia o obowiązku zapłaty odsetek, nie stanowi tytułu egzekucyjnego w odniesieniu do odsetek za opóźnienie na wypadek niespełnienia w terminie oznaczonym w ugodzie świadczenia pieniężnego. W takiej sytuacji konieczne będzie uzyskanie tytułu egzekucyjnego obejmującego również ten obowiązek.

W przypadku jakichkolwiek pytań w zakresie mediacji, w tym mediacji gospodarczych, zapraszamy do współpracy!

                                                                                                                                                                               adwokat Justyna Kowalczyk

Adres

polub nas na Facebooku

Centrum Mediacji

Jaroch Pakos

Kancelaria Radców Prawnych s.c.

PL. Tadeusza Kościuszki 7-8/1

50-028 Wrocław

(wejście od strony ul. Kościuszki 17-19,

IV piętro)

Kontakt

obserwuj nas na Instagramie

odwiedź nas na LinkedIn

Napisz do nas

© 2024 Centrum Mediacji Jaroch Pakos, wszelkie prawa zastrzeżone.

694 186 313

centrum.mediacji@kancelaria-jp.pl

* - zgody obowiązkowe.