Mediacje w sprawach nieletnich
Jako Centrum Mediacji we Wrocławiu specjalizujemy się w postępowaniach mediacyjnych na różnych polach. W tym artykule skupimy się na kwestii mediacji w sprawach nieletnich. Ma ona bardzo duże znaczenie dla nieletniego, pokrzywdzonego oraz ich rodziców ze względu na możliwość ograniczenia stresu powodowanego występowaniem przed sądem, a także dotarciem do rozwiązania i ugody satysfakcjonującej obie strony konfliktu. Możliwość prowadzenia tego trybu wprowadza ustawa ustawa z dnia 9 czerwca 2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich (Dz. U. z 2022 r., poz. 1700).
Mediacje w sprawach nieletnich- uczestnicy mediacji w sprawach nieletnich
Procedura ta prowadzona jest w ramach postępowania w sprawach nieletnich, gdzie właściwe do rozpoznania tych spraw i co za tym idzie skierowaniu do mediacji są sądy rodzinne. Sądami odwoławczymi w tych sprawach są z kolei sądy okręgowe. Aby takie postępowanie mogło dojść do skutku wymagana jest zgoda na udział nieletniego i jego rodziców lub opiekunów oraz pokrzywdzonego (i jego rodziców, jeśli jest osobą małoletnią). Bez zgody tychże osób mediacja się nie odbędzie, ponieważ udział w mediacji jest dobrowolny. Sąd może zatem skierować sprawę do mediacji na każdym stadium postępowania z inicjatywy lub za zgodą obu stron. Czas określony w postanowieniu sąd na przeprowadzenie mediacji to 6 tygodni (z możliwością przedłużenia przez sąd o 14 dni).
Dlaczego warto wziąć udział w postępowaniu mediacyjnym?
Ten alternatywny sposób rozwiązywania konfliktów daje wiele możliwości dla pokrzywdzonego i nieletniego. Jego celem jest przede wszystkim wzbudzenie poczucia odpowiedzialności za czyn zabroniony u nieletniego sprawcy oraz możliwości zawarcia ugody w kwestii naprawienia szkody czy zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.
Osoba pokrzywdzona ma wciąż możliwość czynnego dochodzenia swoich praw w dużo szybszy sposób, ale również może poznać motywy sprawcy, wyrazić swoje emocje i na nowo poczuć się bezpiecznie. Mediacja umożliwia bowiem spotkanie obu stron twarzą w twarz przy obecności bezstronnego mediatora i rodziców. Spotkanie mediacyjne jest bowiem bardziej odformalizowane niż rozprawa sądowa. Stronom często udaje się dojść do sedna konfliktu, zrozumienia działań drugiej strony, a przede wszystkim możliwość ich konfrontacji, rozmowy i pogodzenia się, co jest bardzo ważne w przypadku, kiedy zarówno sprawca i poszkodowany np. uczęszczają do tej samej szkoły.
Sprawca ma z kolei możliwość wytłumaczenia się, przyjęcia odpowiedzialności, wyrażenia skruchy i przeproszenia poszkodowanego, ale przede wszystkim zrozumienia swojego zachowania, poznania jego przyczyn i zmiany w przyszłości.
Kiedy mediacja nie znajdzie zastosowania w postępowaniu w sprawach nieletnich?
W tym miejscu należy zaznaczyć, że procedura ta nie odniesie skutku jedynie w sytuacji, kiedy nieletni ze względu na swój wiek czy kwestie dotyczące stanu zdrowia i rozwoju psychicznego nie będzie w stanie rozpoznać znaczenia swojego czynu. W takich wypadkach sąd nie powinien skierować sprawy do mediacji.
Jak wygląda postępowanie i co powinna zawierać ugoda?
Do przeprowadzenia tego postępowania wyznaczany jest bezstronny i neutralny mediator posiadający doświadczenie oraz odpowiednie uprawnienia. Postępowanie mediacyjne prowadzone wobec nieletniego wymaga bowiem szczególnej uwagi ze względu na wiek sprawcy.
Najczęściej mediator spotyka się i kontaktuje się z nieletnim i jego rodzicami (opiekunami), a także z pokrzywdzonym. Strony mogą spotkać się twarzą w twarz (co jest wskazane) lub być na bieżąco informowane przez mediatora, który może pełnić rolę pośrednika i przekazywać stronom ich stanowiska.
Jeśli nieletni zgodzi się na naprawienie szkody bądź zadośćuczynienie w ramach ugody to do jej podpisania wymagana jest zgoda przedstawiciela ustawowego. Do naprawienia szkody bądź zadośćuczynienia na rzecz pokrzywdzonego mogą zobowiązać się również rodzice lub opiekunowie. Mediator sporządza projekt ugody i przedstawia go stronom do podpisu, następnie wraz ze sprawozdaniem z mediacji przesyła tak zawartą ugodę do sądu rodzinnego, który dokonuje jej zatwierdzenia. Zatwierdzona przez sąd ugoda ma moc prawną wyroku i kończy sprawę.
W razie jakichkolwiek pytań zapraszamy do kontaktu: centrum.mediacji@kancelaria-jp.pl
radca prawny Ewelina Jasion
Adres
polub nas na Facebooku
PL. Tadeusza Kościuszki 7-8/1
50-028 Wrocław
(wejście od strony ul. Kościuszki 17-19,
IV piętro)
Kontakt
obserwuj nas na Instagramie
odwiedź nas na LinkedIn
Napisz do nas
© 2025 Centrum Mediacji Jaroch Pakos, wszelkie prawa zastrzeżone.
694 186 313
centrum.mediacji@kancelaria-jp.pl
* - zgody obowiązkowe.